Αν ήμουν βιβλίο...

Το εξώφυλλο της τρίτης  έκδοσης "Τα ρω του έρωτα", δημιουργία του ίδιου του Ελύτη

Όλο το παρακάτω βασίστηκε στην ιδέα της φίλης Αριστέας, που μας παρότρυνε να απαντήσουμε στο ερώτημα "Αν ήμουν βιβλίο, ποιο θα ήμουν;"!

Κι εγώ απαντώ πως θα ήμουν η ποιητική συλλογή του Οδυσσέα Ελύτη "Τα ρω του έρωτα".

Η πρώτη μου απάντηση θα ήταν ο "Μικρός Πρίγκιπας" του Αντουάν ντε Σεντ Εξιπερί, όμως έχω ήδη αναφερθεί σ' αυτό, μια και αφιέρωσα τον πρώτο χρόνο του ιστολογίου μου σ' εκείνον. Την ιδέα ότι θα μπορούσα να είμαι μια ποιητική συλλογή μού την έδωσε η φίλη Άννα από την Πάρο σε σχόλιο της στο μπλογκ της Αριστέας.

Η ποιητική αυτή συλλογή του Ελύτη,  του 1972, περιλαμβάνει τις εξής ενότητες: "Μικρές Κυκλάδες", "Το θαλασσινό τριφύλλι", "Η Παναγία των Κοιμητηρίων", "Ο χαμαιλέων", "Οι ανορθογραφίες", "Τ' αφανέρωτα", "Τα ρω του έρωτα", "Τραγούδια από τον Brecht", "Τραγούδια από τον Lorca".


Πού όμως συναντά αυτή η συλλογή εμένα;

Πρώτα απ' όλα ένα μέρος της εισαγωγής τού βιβλίου, την οποία γράφει ο ίδιος ο Ελύτης:
"Οι άγγελοι τραγουδάνε. Και οι ερωτευμένοι επίσης. Πίσω από κάθε ανάταση, από κάθε μεράκι, μια κιθάρα περιμένει έτοιμη να πάρει τα λόγια και να τα ταξιδέψει από χείλη σε χείλη. Δεν είναι λίγο αυτό. Είναι η χαρά να δίνεις χαρά στους άλλους, είναι αυτό που μάς βαστάει στη ζωή. Γι' αυτό, κοντά στα ποιήματά μου, δοκίμασα να γράψω και μερικά τραγούδια, χωρίς να τα υποτιμώ καθόλου. Έτσι ή αλλιώς, μιλά κανείς για τα ίδια πράγματα που αγαπά, και από κει και πέρα το λόγο έχουν αυτοί που θα τ' ακούσουν." 

Έπειτα, το ότι ο λυρικός μας ποιητής εδώ ασχολείται με μεγάλες ιδέες μέσα από φαινομενικά απλά ή "ελαφρά" ποιήματα. Παρουσιάζει την ολοκληρωμένη εικόνα που έχει για την ζωή και το θάνατο. 
Τα "ρω" του τίτλου υποθέτουμε πως είναι τα πολλά "ρ" που ακούει ο ποιητής  στη λέξη "έρωτας", στην οποία δίνει ροή, δυναμισμό και ήχο.  Ρέει, τρέχει να προλάβει τη ζωή.  Είναι ο έρωτας για το αγαθό της ζωής. Είναι ο έρωτας που έρχεται στην άλλη μεριά της ζυγαριάς να ισοφαρίζει την απώλεια και να συνεχίζει το θαύμα.

Ακολουθούν δύο ποιήματα από "Τα ρω του έρωτα", που κάπου εκεί μέσα βλέπω κι εμένα:

Το ερημονήσι 

Γειά σου Απρίλη γειά σου Μάρτη

και πικρή Σαρακοστή

Βάζω πλώρη και κατάρτι

και γυρεύω ένα νησί

που δε βρίσκεται στο χάρτη

Το κρατάνε στον αέρα

τέσσερα χρυσά πουλιά

Δε γνωρίζεις εκεί πέρα

ούτε κλέφτη  ούτε φονιά

ούτε μάνα και πατέρα

Τα λουλούδια μεγαλώνουν

κάθε νύχτα τρεις οργιές

Τις ακρογιαλιές ισκιώνουν

και τα δέντρα στις πλαγιές

σαν καβούρια σκαρφαλώνουν

Μες στης ερημιάς τ' αγέρι

όλ' αγιάζουνε μεμιάς

Πιάνεις του Θεού το χέρι

και στα κύματα ακουμπάς

σαν αγριοπεριστέρι

Γεια σας έχτρες γεια σας μίση

και γινάτι καθενός

Άμα βρεις το ερημονήσι

όλα τ' άλλα είναι καπνός

     Μια φορά να το 'χεις ζήσει      

   

Η ρουλέτα 

 Βγήκαν τα νιάτα ψεύτικα

στα γηρατειά ερωτεύτηκα

Μεγάλη πόρτα βρήκα

μετάνιωσα - δεν μπήκα

είπα τι κι έτσι τι κι αλλιώς

άλλαξε ρούχα ο Μανολιός

Στο κόκκινο ποντάρισα

πέντε φορές λαχτάρησα

Τ' ακούμπησα στο μαύρο

ποιος τα 'χασε να τα 'βρω

Είπα να παίξω και στα δυό

γύρισε κι ήρθε το ζερό

Μες στη ζωή μας βρε παιδιά

έρχεται πρώτ' η αναποδιά

Ένα πιάνεις δέκα χάνεις

 δέκα ζεις μια θα πεθάνεις  

Τελευταία συνάντηση σ' ένα τραγούδι από τα μελοποιημένα ποιήματα της συλλογής, το οποίο έχω ξαναβάλει εδώ παλαιότερα: