Παρασκευή 4 Μαρτίου 2022

Θυμάσαι τι είναι η ειρήνη;

Ειρήνη

Στον Κώστα Βάρναλη

Τ’ όνειρο του παιδιού είναι η ειρήνη.
Τ’ όνειρο της μάνας είναι η ειρήνη.
Τα λόγια της αγάπης κάτω απ’ τα δέντρα,
είναι η ειρήνη.

Ο πατέρας που γυρνάει τ΄ απόβραδο μ’ ένα φαρδύ χαμόγελο στα μάτια
μ’ ένα ζεμπίλι στα χέρια του γεμάτο φρούτα
κ’ οι σταγόνες του ιδρώτα στο μέτωπο του
είναι όπως οι σταγόνες του σταμνιού που παγώνει το νερό στο παράθυρο
είναι η ειρήνη.

Όταν οι ουλές απ’ τις λαβωματιές κλείνουν στο πρόσωπο του κόσμου
και μες στους λάκκους πού ‘σκαψαν οι οβίδες φυτεύουμε δέντρα
και στις καρδιές πού ‘καψε η πυρκαϊά δένει τα πρώτα της μπουμπούκια η ελπίδα
κι νεκροί μπορούν να γείρουν στο πλευρό τους και να κοιμηθούν δίχως παράπονο
ξέροντας πως δεν πήγε το αίμα τους του κάκου,
είναι η ειρήνη.

Ειρήνη είναι η μυρωδιά του φαγητού το βράδυ,
τότε που το σταμάτημα του αυτοκινήτου στο δρόμο δεν είναι φόβος,
τότε που το χτύπημα στην πόρτα σημαίνει φίλος,
και το άνοιγμα του παράθυρου κάθε ώρα σημαίνει ουρανός
γιορτάζοντας τα μάτια μας με τις μακρινές καμπάνες των χρωμάτων του,
είναι η ειρήνη.

Ειρήνη είναι ένα ποτήρι ζεστό γάλα κ’ ένα βιβλίο μπροστά στο παιδί που ξυπνάει.
Τότε που τα στάχυα γέρνουν τό 'να στ’ άλλο λέγοντας: το φως, το φως, το φως.
και ξεχειλάει η στεφάνη του ορίζοντα φως
είναι η ειρήνη.

Τότε που οι φυλακές επισκευάζονται να γίνουν βιβλιοθήκες,
τότε που ένα τραγούδι ανεβαίνει από κατώφλι σε κατώφλι τη νύχτα
τότε που τ’ ανοιξιάτικο φεγγάρι βγαίνει απ’ το σύγνεφο
όπως βγαίνει απ’ το κουρείο της συνοικίας φρεσκοξυρισμένος ο εργάτης το Σαββατόβραδο
είναι η ειρήνη.

Τότε που η μέρα που πέρασε
δεν είναι μια μέρα που χάθηκε
μα είναι η ρίζα που ανεβάζει τα φύλλα της χαράς μέσα στο βράδυ
κ’ είναι μια κερδισμένη μέρα κ’ ένας δίκαιος ύπνος
τότε που νιώθεις πάλι ο ήλιος να δένει βιαστικά τα κορδόνια του
να κυνηγήσει τη λύπη απ’ τις γωνιές του χρόνου
είναι η ειρήνη.

Ειρήνη είναι οι θημωνιές των αχτίνων στους κάμπους του καλοκαιριού
είναι τ’ αλφαβητάρι της καλοσύνης στα γόνατα της αυγής.
Όταν λες: αδελφέ μου-όταν λέμε: αύριο θα χτίσουμε
όταν χτίζουμε και τραγουδάμε
είναι η ειρήνη.

Τότε που ο θάνατος πιάνει λίγο τόπο στη καρδιά
κ’ οι καμινάδες δείχνουν με σίγουρα δάχτυλα την ευτυχία,
τότε που το μεγάλο γαρύφαλλο του δειλινού
το ίδιο μπορεί να μυρίσει ο ποιητής κι ο προλετάριος
είναι η ειρήνη.

Η ειρήνη είναι τα σφιγμένα χέρια των ανθρώπων
είναι το ζεστό ψωμί στο τραπέζι του κόσμου
είναι το χαμόγελο της μάνας.
Μονάχα αυτό.
Τίποτ’ άλλο δεν είναι η ειρήνη.
Και τ’ αλέτρια που χαράζουν βαθιές αυλακιές σ’ όλη της γης
ένα όνομα μονάχα γράφουν:
Ειρήνη. Τίποτ’ άλλο. Ειρήνη.

Πάνω στις ράγες των στίχων μου
το τραίνο που προχωρεί στο μέλλον
φορτωμένο στάρι και τριαντάφυλλα
είναι η ειρήνη.

Αδέλφια μου,
μες στην ειρήνη διάπλατα ανασαίνει
όλος ο κόσμος με όλα τα όνειρα του.
Δώστε τα χέρια, αδέλφια μου,
αυτό ‘ναι η ειρήνη.

                                                              Γιάννης Ρίτσος 

 

Μια μικρή υπενθύμιση, λοιπόν, του τι είναι η ειρήνη από έναν ξεχωριστό ποιητή, όπως κι άλλοι κάποτε που μας έκαναν υπερήφανους.

Το στοίχημα της ύπαρξης του ανθρώπου από την ώρα που εμφανίστηκε στη γη είναι να καταφέρει να νικήσει τον φόβο και να δώσει χώρο στην αγάπη, η οποία θα του φέρει την ειρήνη - την υπέρτατη ηθική αξία, προστάτιδα του πολυτιμότερου αγαθού, της ζωής. Πολύ ζόρικο στοίχημα, που μπορεί όμως να κερδηθεί μόνο μέσα από την ένωση των ανθρώπων με βαθιά εκτίμηση των παραπάνω αξιών.

Η προηγούμενη ανάρτηση ήταν αφιερωμένη στον πόλεμο και ετούτη ήρθε να γίνει  ίσως κι εντολή γι' αυτή την ευλογία (την ειρήνη) που εκείνος εχθρεύεται με πάθος...

 


 

8 σχόλια:

  1. Το πολυτιμότερο αγαθό για την ανθρωπότητα. Υπέροχο το ποίημα!
    Την Καλημέρα μου, Γλαύκη!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα, Βασίλη.
      Έτσι είναι, όμως πόση αξία του δίνει ο άνθρωπος τελικά; Δεν μπορεί να επιβληθεί στις αδυναμίες του πιστεύοντας παράλληλα ότι θα υπάρχει για πάντα.
      Σπέρνει με αυτή τη στάση τον όλεθρο εκεί που θα μπορούσε να λειτουργήσει διαφορετικά κι ας κέρδιζε κάτι λιγότερο...

      Διαγραφή
  2. Συγκλονιστικό ποίημα βγαλμένο από τα κατάβαθα μιας μεγάλης ψυχής, ενός τεράστιου στοχαστή. Ένα λυτρωτικό βίωμα για την ανθρωπότητα. Ένα ιδανικό για όλους μας.
    Την ευγνωμοσύνη μου Γλαύκη μου, που μας το έφερες ξανά στο φως αυτό το τεράστιο ποίημα.
    Να είσαι καλά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα, Γιάννη μου.
      Μα μεγαλύτερη αξία έχουν αυτά τα μικρά πράγματα της καθημερινότητας που αποτελούν λυτρωτικό κλαδί ακόμη και στις πιο δύσκολες στιγμές της ζωής μας. Ο αγαπημένος και πονεμένος ποιητής το γνώριζε ήδη πολύ καλά από τα προσωπικά του βιώματα, οπότε έβλεπε την ουσία απευθείας.

      Διαγραφή
  3. Σεβασμός και συγκίνηση στο ποίημα του μεγάλου μας Βάρναλη. Και μια ευχή να τελειώσει γρήγορα αυτός ο παράλογος πόλεμος.
    Καλή Καθαροδευτέρα, Γλαύκη μου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μαρία μου, το ποίημα είναι του Ρίτσου και είναι αφιερωμένο στον Βάρναλη. Κακώς έβαλα στην αρχή το όνομά του. Έτσι κι αλλιώς δεν έχει πολλή σημασία, μια και οι δύο δημιουργοί είναι θαυμάσιοι κι έχοντας διαπιστώσει νωρίς την πραγματικότητα και τι έχει αξία σε τούτη τη ζωή.
      Να έρθει αυτή η Δευτέρα και μακάρι να μπορούσε στ' αλήθεια να καθαρίσει την κόπρο που μας περιβάλλει.
      Υ.Γ.
      Κι έχω και νέα να σου μεταφέρω, όχι καλά, του παραλόγου θα έλεγα της εποχής.

      Διαγραφή
  4. Υπέροχη ποίηση κάθε λέξη είναι εκεί που πρέπει να βρίσκεται Γλαύκη μου.
    Μέσα στην καρδιά σου σαν πολύτιμο φυλακτό.
    Δεν έχει σημασία ποιος την έγραψε, σημασία έχουν τα νοήματα και το συναίσθημα που βγάζει σε όποιον το διαβάζει, γλυκαίνει η σκέψη...
    Υμνος για την ειρήνη τα λόγια, το υπέρτατο αγαθό πιο επίκαιρο δεν γίνεται.
    Σε ευχαριστούμε πολύ που το μοιράστηκες δεν το ήξερα το ποίημα!
    Να είσαι καλά Γλαύκη μου να κάνεις ότι αγαπάς φιλιααα!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πολύ χαίρομαι, Ρούλα μου, που το απόλαυσες! Η ποίηση, η μουσική και γενικά όλες οι τέχνες προσφέρουν το αναγκαίο αντίδοτο σε κάθε πικρή φάση της ζωής.
      Σ' ευχαριστώ, καλή μου!
      Να περνάς όμορφα!

      Διαγραφή

Σε ευχαριστώ που αφιέρωσες χρόνο να διαβάσεις τις σκέψεις μου.