Παρασκευή 28 Οκτωβρίου 2022

Από τον Πειραιά με αγάπη και μεράκι

Μια μικρή αναφορά σε μια μουσική ομάδα μιας άλλης εποχής, η οποία ταυτίστηκε με τον χρόνο και τον τόπο που έδρασε. Η «Τετράς» η πρώτη ρεμπέτικη κομπανία (1934) που εμφανίζεται αρχικά στη Μάντρα του Σαραντόπουλου στη Δραπετσώνα μα και στην πλατεία Καραϊσκάκη, στο Κερατσίνι ακόμη και στα άγρια βράχια που ήταν κρυψώνες για τους «πότες» του Πειραιά. Μια πόλη που σήμερα δεν έχει καμία σχέση με το τότε.

Η πόλη τότε ήταν ένας τόπος χαμένος μέσα στην ομίχλη των τεκέδων, των πορνείων, των αμετανόητων χασικλήδων, της σκληρής φτώχειας, των επιθέσεων από τους χειρότερους μαχαιροβγάλτες της περιοχής, της δύσκολης και πολύβουης ζωής του λιμανιού. Μέσα σ’ αυτήν τη βαριά ατμόσφαιρα μπορούσε να διακρίνει κανείς από τη μια την παραίτηση κι απ’ την άλλη την ψυχή, το σθένος για ζωή και δημιουργία.

«Εκεί στις φτωχογειτονιές του Πειραιά, καταστάλαζε το όνει­ρο της μέρας. Κι απ’ αυτό το υλι­κό, από τα όνειρα των ανθρώ­πων, ο Μάρκος έφτιαχνε τα τραγούδια του. Κι οι άνθρωποι, όλοι αυτοί οι θεόφτωχοι και οι ρέστοι, άκουγαν τα δεινά και τα πάθη τους να γίνονται τραγούδι, το τρα­γούδαγαν, ξεγελιόντουσαν και συνέχιζαν να ζουν», θυμάται ο Στέλιος Βαμβακάρης και απα­ντά ίσως με αυτό τον τρόπο στο πώς είναι δυνατόν τα στρώμα­τα των αγράμματων, αμόρφω­των και ρυπαρών, ενίοτε εξα­θλιωμένων, να δημιουργήσουν τόσο πρωτότυπες καλλιτεχνικές μορφές ποίησης μουσικής, χο­ρού. Γιατί έτσι ακριβώς ήταν οι ρε­μπέτες. (Βασίλης Κουτουζής, 11/12/2010  - κλικ για όλο το άρθρο)

Έτσι, λοιπόν, ο Μάρκος Βαμβακάρης, ο Γώργος Μπάτης, ο Ανέστος Δελιάς και ο Στράτος Παγιουμτζής στήνουν την Ξακουστή του Πειραιώς τετράδα. «Τετράς» το όνομά της από το πλήθος των μελών της. Μένουν στην ιστορία ανοίγοντας νέους δρόμους στη λαϊκή μουσική και διασκέδαση. Ο Μάρκος, ο «Πατριάρχης» του ρεμπέτικου, ξεχωρίζει και «ανθίζει» καλλιτεχνικά, καθώς το μουσικό σχήμα υπήρξε βραχύβιο, δίνοντας αργότερα τη σκυτάλη στον Τσιτσάνη. Κι όλα αυτά σε μια χρονική περίοδο ταραγμένη πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά, με τη χώρα να προσπαθεί να επιβιώσει, ώσπου ήρθε να ζήσει και να βασιλεύσει ο φόβος μέσω της δικτατορίας και εν συνεχεία να χαθούν όλα στα βαριά βήματα του πολέμου.


😎 Ακολουθούν 18 τραγούδια της θρυλικής ομάδας...


 @  Και... κάποιοι στίχοι που επέλεξα. Λέτε να είναι έτσι όπως τα λέει ο Μπάτης;


Ο φασουλάς

Έλληνας φασολάς, Ιταλός μακαρονάς,
Τούρκος καλέ πιλαφάς και Εγγλέζος πατατάς.

Όπου Χιώτης Παντελής και Αξιώτης καραλής
Αθηναίος καλαμαράς, Περαιώτης λιμενάς.

Μ’ Αγενίτης κανατάς, Μεθενίτης αχλαδάς,
Ποριώτης λεμονάς και Υδραίος σφουγγαράς.

Κρανιδιώτης λαδάς, Σπετσιώτης ψαράς,
Τσάκωνας μανταρινάς και Ναυπλιώτης ντοματάς.

Μα Αργίτης πρασάς, Μωραΐτης παλικαράς,
Καλαματιανός γυναικάς, Κουλουριώτης χορεφταράς.
 
 

4 σχόλια:

  1. Εκεί είναι η ρίζα μου, Γλαύκη μου. Το ξέρεις; Εκεί ζούσε ο πατέρας μου. Στην "Ευγένεια" Δραπετσώνας. Κοντά στο θρυλικό νεκροταφείο της Ανάστασης. Δούλευε 32 χρόνια στα Λιπάσματα του Μποδοσάκη. Εκεί γεννήθηκα και εγώ καλή μου φίλη.
    Η ιστορία του Πειραιά είναι πολύ βαριά αλλά δυστυχώς η κοινωνική του σύνθεση έχει αλλάξει, έχει αλλοιωθεί η ταξική του συνείδηση και ιστορία.
    Με συγκίνηση διάβασα το αφιέρωμά σου καλή μου φίλη.
    Σε ευχαριστούμε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα, Γιάννη.
      Όχι, δεν το ήξερα. Δεν έτυχε να το αναφέρεις ή να πέσει στην αντίληψή μου.
      Προσωπικά δεν έχω καμία σχέση με την περιοχή, όμως πάντα είχε την προσοχή μου για διάφορους λόγους. Ίσως για τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της.
      Χαίρομαι κι εγώ που μοιράστηκες εδώ την ιστορία της οικογένειάς σου.
      Όσο για την πόλη του Πειραιά, αλλάζουν οι εποχές μα και οι συνήθειες και ο τρόπος ζωής των ανθρώπων. Κάποια είναι για καλό και κάποια άλλα όχι.
      Ήθελα εδώ και δύο χρόνια να το γράψω, όμως τελικά καθετί έχει τον δικό του καιρό.
      Καλό σαββατοκύριακο!

      Διαγραφή
  2. Μπορεί να άλλαξε η μορφολογία της πολύπαθης πόλης, αλλά υπάρχουν ακόμα οι παλιές γειτονιές και στέκια που κουβαλούν ιστορία απ' το παρελθόν. Αν και δεν έχω σχέση με τον Πειραιά, για κάποιο λόγο η πυξίδα μας έχει κολλήσει στη Δραπετσώνα, στο χώρο των λιπασμάτων και στις πέριξ γειτονιές που έχουν ακόμα κτίρια μεταπολεμικά και απλούς ανθρώπους. Μου άρεσε πολύ η επιλογή του θέματός σου και οι αναφορές στους σπουδαίους μας ρεμπέτες. Έχει έντονη ενέργεια αυτό το μέρος, ίσως γιατί σήκωσε στις πλάτες του τους λαϊκούς αγώνες στην κατοχή και στον εμφύλιο.
    Να είσαι καλά, Γλαύκη μου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Κάθε τόπος που συνδέθηκε με σημαντικά γεγονότα ή καταστάσεις εκπέμπει δυνατή ενέργεια με διάφορους τρόπους. Βέβαια, αν κάποιος δε γνωρίζει την ιστορία του, δεν είμαι σίγουρη ότι μπορεί να το αισθανθεί αυτό που λες.
      Όσο για τους ρεμπέτες, αν προσέξεις τους στίχους, αντιλαμβάνεσαι πόσο πιο απλά ήταν όλα και μέσα στη σκληρότητα της εποχής και της ζωής τότε διακρινόταν μια αγνότητα. Ενώ σήμερα ο κυνισμός και η χυδαιότητα κάνουν πάρτι!
      Σ' ευχαριστώ, Μαρία μου!

      Διαγραφή

Σε ευχαριστώ που αφιέρωσες χρόνο να διαβάσεις τις σκέψεις μου.