Σάββατο 16 Απριλίου 2022

Πόσον αναστεναγμό να χωρέσει ο τόπος

Με βάση την προηγούμενη ανάρτηση όσα αστεία κι αν πούμε, πολύ σύντομα το χαμόγελο σβήνει από τα χείλη, αναλογιζόμενος κανείς τι έχει περάσει αυτός ο τόπος και τι περνάει ακόμα (παραμερίζω για λίγο εδώ όλο τον υπόλοιπο κόσμο). Τα δεινά του πολλά και κατά περιόδους έμοιαζαν βασανιστικά ατέλειωτα. Μικρό διάλειμμα στον χρόνο ο καιρός της ευμάρειας για το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού στη χώρα μας. Κατά τη διάρκειά του, μάλιστα, θεωρήσαμε πως αφήσαμε πίσω την Ελλάδα των συμφορών, του πόνου και της φτώχειας. Δυστυχώς, η σκληρή πραγματικότητα ήρθε (εδώ και χρόνια) και διέψευσε κάθε παρόμοια σκέψη.

Τρεις μουσικές επιλογές από μια Ελλάδα που τότε μπορούσε να ελπίζει σε ένα καλύτερο αύριο παρά τις απίστευτες δυσκολίες. Σήμερα μπορεί; Θα έλεγα ότι πρέπει...!
Το πρώτο τραγούδι αποτέλεσε την έμπνευση για τούτες τις σκέψεις και όχι άδικα. Μα και τα επόμενα είναι ξεχωριστά, τα οποία ερμηνεύει με την αξεπέραστη φωνή του ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης.

"Βρέχει στη φτωχογειτονιά" σε στίχους του Τάσου Λειβαδίτη και μουσική του Μίκη Θεοδωράκη από την ταινία "Συνοικία το όνειρο" (1961), σκηνοθεσία και παραγωγή του Αλέκου Αλεξανδράκη ( εδώ μιλά ο ίδιος γι' αυτή) και σενάριο του Τάσου Λειβαδίτη και Κώστα Κοτζιά. Μια ταινία - ντοκιμαντέρ (θα λέγαμε) για τον τρόπο διαβίωσης στην Ελλάδα που δε συνέφερε να βγει στο φως της δημοσιότητας (απαγορεύτηκε αρχικά κι εν συνεχεία επιτράπηκε λογοκριμένη) , καθώς χαλούσε την πλαστή εικόνα απόλυτης ομορφιάς του τόπου που ήθελε το κράτος να προβάλει, ειδικά ως "κράχτης" του τουρισμού. Κι έτσι σιγά-σιγά άφησαν οι Έλληνες την παραγωγή και έγιναν προσκυνητές των ξένων επισκεπτών...

"Αχ ψεύτη κι άδικε ντουνιά
άναψες τον καημό μου
είσαι μικρός και δε χωράς
τον αναστεναγμό μου."


"Μ' ένα παράπονο" σε στίχους Νίκου Γκάτσου και μουσική Δήμου Μούτση, ένα γνήσιο ζεϊμπέκικο με τη θλιμμένη φωνή του Μπιθικώτση. Αφού ο λαός μας με το τραγούδι και τον χορό έδιωχνε την απελπισία και ηρεμούσε κάπως το παράπονο στην ψυχή του.


Το τελευταίο για να αναγαλλιάζει η ψυχή...

"Ανοίγω το στόμα μου" από το "Άξιον Εστί" του Οδυσσέα Ελύτη που "έντυσε" μουσικά με υπέροχο τρόπο ο Μίκης. 

Πώς τελικά σε αυτή την ταλαίπωρη γη της Μεσογείου συνυπήρξαν με ευκολία και συνεχίζουν όλα τα χρόνια το μεγαλείο και το αίσχος;

"Ανοίγω το στόμα μου κι αναγαλλιάζει το πέλαγος
και παίρνει τα λόγια μου στις σκοτεινές του τις σπηλιές
και στις φώκιες τις μικρές τα ψιθυρίζει
τις νύχτες που κλαιν των ανθρώπων τα βάσανα.

Χαράζω τις φλέβες μου και κοκκινίζουν τα όνειρα
και τσέρκουλα γίνονται στις γειτονιές των παιδιών
και σεντόνια στις κοπέλες που αγρυπνούνε
κρυφά για ν' ακούν των ερώτων τα θαύματα."




4 σχόλια:

  1. Εντάξει υποκλίνομαι στις μουσικές σου επιλογές σήμερα Γλαύκη μου. Τι πήγες και διάλεξες βρε καλή μου φίλη! Μιλάμε για τρεις ύμνους στην κυριολεξία, τρία τραγούδια, που το καθένα κουβαλά στις νότες του τη δική του ιστορία, μέρος της ιστορίας του λαού μας.
    Συνοδευτικά, με τα λόγια σου κάλυψες κάθε μας παρατήρηση. Ακριβώς αυτή είναι μια μεγάλη διαδρομή.
    Καιρός για νέους σταθμούς αγώνων Γλαύκη μου.
    Καλή Μεγαλοβδομάδα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γι' αυτούς τους νέους σταθμούς αγώνων ας παίρνουμε δύναμη και αντοχή από τη μουσική μας κληρονομιά.
      Να περάσεις όμορφα!

      Διαγραφή
  2. Επίκαιρο όσο ποτέ αυτό το αφιέρωμά σου στην εποχή του ασπρόμαυρου "αναστεναγμού". Που όσο περνούν τα χρόνια, πάλι στις γκρίζες μέρες της μεταπολίτευσης επιστρέφουμε. Ξενιτιά, φτώχεια και παράπονο. Το κακό είναι ότι σήμερα λείπουν οι φωνές και οι στίχοι εκείνης της εποχής και δεν ξέρω πώς και από ποιους θα χαρτογραφηθεί αυτή η κατάντια.
    Να είσαι καλά βρε Γλαύκη μου, έδωσες με ευκρίνεια το συναίσθημα που πλανάται και πάλι πάνω απ' τα κεφάλια μας. Να ευχηθώ ολόψυχα καλή "Ανάσταση" που μόνο μέσα από αγώνες και θυσίες θα κατακτήσουμε... Η σταύρωση είναι ήδη τετελεσμένη απ' τους σύγχρονους Φαρισαίους.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σωστή η απορία σου, Μαρία μου!
      Ποιος θα χαρτογραφήσει αυτή την κατάντια; Ίσως βρεθούν οι κατάλληλοι... Πιστεύω στους ανθρώπους παρά την απαισιοδοξία που με πιάνει συχνά πυκνά!
      Στάθηκα πολύ στην τελευταία σου φράση!
      Όμορφες μέρες σου εύχομαι!

      Διαγραφή

Σε ευχαριστώ που αφιέρωσες χρόνο να διαβάσεις τις σκέψεις μου.