Σάββατο 20 Μαρτίου 2021

Ο Camus και ο "Μύθος του Σίσυφου"

Αφιερωμένο ετούτο σε έναν κόσμο που "γκρεμίζεται" σταδιακά - ίσως πλέον με πιο γοργούς ρυθμούς, προκειμένου να "χτιστεί" ένας νέος. Ο "γκρεμιστής" και ο "χτίστης" - όπως λέει ο Παλαμάς - είναι ο ίδιος ο άνθρωπος, όπου σαν το σύμβολο της ανθρώπινης μοίρας τον Σίσυφο, αγαπά την ζωή, αγνοεί τον θάνατο και αρχίζει πάλι από την αρχή. Είναι συγκεντρωμένος απόλυτα στον στόχο του. Να ανατρέψει την παρουσίαση του αυτονόητου ως παράλογο, να συνειδητοποιήσει ο άνθρωπος ότι το μήνυμα είναι "Ζωή και όχι Επιβίωση".

Ακολουθούν αποσπάσματα από τον "Μύθο του Σίσυφου" του Camus...

" Οι Θεοί είχαν καταδικάσει τον Σίσυφο να κυλά ασταμάτητα έναν βράχο στην κορυφή ενός βουνού, από όπου όμως αυτή η τεράστια πέτρα, διαρκώς κατρακυλά στη βάση της, λίγο πριν φτάσει στην κορυφή. Είχαν σκεφτεί για κάποιο λόγο ότι δεν υπάρχει πλέον φοβερή τιμωρία από την ανώφελη και μάταιη εργασία. Ήδη έχετε καταλάβει ότι ο Σίσυφος είναι ο παράλογος ήρωας. Είναι, τόσο μέσω των παθών του όσο και μέσω των βασανιστηρίων του. Η περιφρόνησή του για τους θεούς, η έχθρα του με τον θάνατο και το πάθος του για τη ζωή τον σπρώχνουν σε μία απερίγραπτη ποινική ρήτρα, στην οποία ολόκληρη η ύπαρξη του εξαρτάται και ασκείται να ολοκληρώνει ένα αέναο τίποτα. Αυτό είναι η τιμή που πρέπει να καταβληθεί για τα γήινα και ασυγχώρητα πάθη του”.
 
" Είναι –αναφέρει- κατά τη διάρκεια εκείνης της επιστροφής, όταν ο Σίσυφος σταματά για λίγο τον αγώνα του, η στιγμή που με ενδιαφέρει. Ένα πρόσωπο που κοπιάζει έτσι κοντά στις πέτρες είναι ήδη ο ίδιος πέτρα! Τον βλέπω που επιστρέφει κάτω με ένα βαρύ και μετρημένο πια βήμα, πλησιάζοντας προς το βασανιστήριο του που και ο ίδιος δεν εννοεί και δεν γνωρίζει πότε θα τελειώσει. Εκείνη η ώρα που μοιάζει με ανάπαυλα και ανάσα ενώ επιστρέφει βέβαιος πια για την επανάληψη του βασανιστηρίου του είναι η ώρα της συνείδησης. Σε κάθε μια από εκείνες τις στιγμές, όταν αφήνει τα ύψη και επιστρέφει στην Κοιλάδα των Θεών, είναι ανώτερος από τη μοίρα του. Είναι ισχυρότερος από το βράχο του. Εάν αυτός ο μύθος είναι τραγικός, αυτό συμβαίνει επειδή ο ήρωάς του γνωρίζει την ματαιότητα της προσπάθειας. Πόσο διαφορετική τροπή θα είχε αυτό το βασανιστήριο αν σε κάθε βήμα και σε κάθε του προσπάθεια τον συντρόφευε η ελπίδα της επιτυχίας; Ο σύγχρονος εργαζόμενος πορεύεται καθημερινά με τους ίδιους στόχους και η μοίρα του δεν είναι λιγότερο παράλογη. Αλλά το τραγικό είναι ότι μόνο σε σπάνιες στιγμές αυτό το συνειδητοποιούμε. Ο Σίσυφος, προλετάριος των θεών, ανίσχυρος κι επαναστατημένος, ήξερε όλη την έκταση της άθλιας ύπαρξής του: είναι εκείνη που σκέφτεται όσο διαρκεί η κατάβασή του. Η σύνεση με την οποία δέχεται το μαρτύριό του συμπληρώνει την ίδια στιγμή τη νίκη του. Δεν υπάρχει μοίρα που να μη νικιέται με την περιφρόνηση."
 
" Ο βράχος κυλά ακόμη. Αφήνω λοιπόν το Σίσυφο στους πρόποδες του βουνού. Πάντα ξαναβρίσκει κανείς το φορτίο του. Ο Σίσυφος όμως συμβολίζει την ανώτερη πίστη που αρνιέται τους θεούς κι ανυψώνει τους βράχους. Κι εκείνος κρίνει πως όλα είναι καλά. Αυτό το σύμπαν το αδέσποτο στο εξής δεν του φαίνεται ούτε άκαρπο, ούτε μάταιο. Ο κάθε κόκκος της πέτρας, η κάθε λάμψη αυτού του γεμάτου νύχτα βουνού πλάθει, μονάχα γι’ αυτόν, τη μορφή ενός κόσμου. Ακόμα κι ο ίδιος ο αγώνας προς την κορυφή φτάνει για να γεμίσει την ανθρώπινη καρδιά. Πρέπει να φανταστούμε τον Σίσυφο ευτυχισμένο."
                                                                              Πηγή: Αντικλείδι
 
 
@ Μουσική επιλογή από τη συλλογή της Σοφίας Λαμπροπούλου (δεξιοτέχνης στο κανονάκι και συνθέτης) "Σίσυφος" συντροφιά με τους εκπληκτικούς στίχους του Κωστή Παλαμά...
 

 


4 σχόλια:

  1. "Πρέπει να φανταστούμε τον Σίσυφο ευτυχισμένο"
    Κρατάω αυτή τη φράση ως κατακλείδα. Μαζί με την εξαιρετική μουσική επιλογή (!) το κείμενο αυτό εκφράζει απόλυτα αυτό που ζούμε.
    Καλή δύναμη Γλαύκη μου! Έχουμε μεγάλη ανεβασιά μπροστά μας...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ναι, Μαρία μου, κάπως έτσι είναι.
      Προχωράμε... Πώς αλλιώς;

      Διαγραφή
  2. Προσέγγιση ενός μύθου για πολύ ψαγμένους ανθρώπους Γλαύκη μου! Μα πολύ ψαγμένους και θα έλεγα και μυημένους.
    Μένω και συγκινημένος και εντυπωσιασμένος από την παράθεση αυτή σκέψεων πάνω στην ιστορία αυτή. Προσωπικά πιστεύω ότι κάθε "μύθος" κρύβει μια πολύ μεγάλη ιστορία και έχει άπειρα πράγματα να μας πει.
    Καλή βδομάδα Γλαύκη μου. Θαύμασα σήμερα αυτή σου την ανάρτηση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σ' ευχαριστώ, Γιάννη!
      Έχει πολλά σημεία που μπορεί να σταθεί κανείς, τα οποία οδηγούν σε διαδρομές ανακάλυψης θησαυρών.
      Να είσαι καλά!

      Διαγραφή

Σε ευχαριστώ που αφιέρωσες χρόνο να διαβάσεις τις σκέψεις μου.